De helse rit naar Bajawa.
Op 11 januari reizen we naar Bajawa. Dit keer nemen we geen privé chauffeur, maar gaan we met de bus. Die blijkt vol te zitten dus is er een grote auto geregeld. Om half 10 zouden we worden opgehaald, maar om kwart over 9 zitten we al in de auto. We dachten al wat een luxe we zijn de enige. Maar helaas is dat niet waar. Onze bagage wordt op dak gebonden en de bank achter ons wordt uitgeklapt. Er komt een man voorin te zitten en een man achterin. So far so good zou je denken. Onze darmen zijn wat van slag dus dat maakt het er allemaal niet beter op. Uiteindelijk rijden we om 10 uur weg uit Ruteng. De rit naar Bajawa is normaal gesproken 4 uur.
Maar deze chauffeur stopt om de haverklap. Hij wil nog meer passagiers erbij hebben, dus vraagt hij met enige regelmaat waar mensen heen moeten die hij onderweg tegen komt. Dan stopt hij voor water en sigaretten, de man op de achterbank komt nog iemand tegen waar hij geld van krijgt en zo verstrijken er steeds enkele minuten.
Bagage.
Verder wordt er nog een keer gestopt omdat de bagage niet goed vast zit op het dak, dan moet de chauffeur weer plassen, dan komt hij onderweg weer iemand tegen, we moeten nog een keer lunchen en er moeten meer mensen mee. Een man en 2 kinderen stappen achter in de auto. De man voor mij stinkt enorm naar zweet, de kinderen zijn heel druk en hoesten erop los. Gooijert wordt door de kids in zijn nek gekriebeld en als ze hoesten rochelen ze snot in een plastic zakje welke een keer of 5 naar buiten wordt geflikkerd. De man voor mij en de chauffeur roken en ook die peuken flikkeren ze uit het raam naar buiten.
Wij hebben in ieder geval nog steeds ruimte om te zitten maar helaas ook daar komt een eind aan. Als we nog een uur moeten rijden neemt hij nog een passagier mee. Ik schuif naar het midden en de vrouw stapt in en valt vrij snel in slaap. Niet erg maar ze zakt steeds tegen mij aan waardoor ik tussen Gooijert en het slapende mokkel in vast zit.
Ik duw haar steeds terug maar blijkbaar lig ik erg lekker want ze valt steeds weer tegen mij aan. Uiteindelijk wordt ze weer wakker en niet veel later stapt ze uit en dan moeten wij nog een kwartier naar het Cinnamon guesthouse in Bajawa. Deze rit zou 10.000 rupiah pp zijn (6,40 euro pp). Maar de chauffeur probeert er nog 10 duizend bij te lullen. Opzouten gek! Dat betalen we uiteraard niet. We zijn moe, gaar en voelen ons niet topfit. Zo’n ritje gaan we niet meer doen dus.
De rest van middag lummelen we wat in Bajawa, we hebben nergens zin in.
Het begint harder te waaien en de temperatuur daalt enorm, het is in de avond nog maar 20°C. We doen een lange broek en lange mouwen aan en eten aan de overkant. Yes hier hebben ze weer de Bintang T-shirt actie. Ik vraag eerst of er nog shirts zijn, maar ze heeft geen Bintang shirts meer alleen maar lelijke blauwe Radler shirts, balen!
Onze kamer in het guesthouse is lekker groot, de badkamer is wat oud maar functioneel. Tevens boeken we een leuk verblijf voor onze laatste dagen in Flores. Dat hadden we nog niet gedaan namelijk. We boeken iets luxere, daar zijn we aan het eind van de reis wel aan toe, een tof verblijf met zwembad en meer richting strand in Labuan Bajo.
’s Nachts stormt en regent het behoorlijk.
De volgende ochtend (zondag 12 januari) staan we weer fris, fruitig en vrolijk op. We moeten na het ontbijt nog even wachten want de brommerverhuurmeneer zit nog in de kerk. De beste man levert zijn brommer af en we worden uitgenodigd in zijn dorp voor 15 januari. Dan gaan we weer op pad met de briesende brommer. Het is bijna 40 minuten rijden naar 1 van de traditionele dorpen die vanaf Bajawa te bereiken zijn.
Traditionele dorpen.
Als eerste willen we naar het dorp Gurusina, maar we komen als eerst het dorp Bena tegen. We zijn gelijk onder de indruk dus we stoppen bij de poort en daar maken we wat foto’s en vliegt Gooijert met de drone over het dorp. Dat was nog even spannend want ineens begint het heel hard te waaien en als Gooijert de drone terug vliegt geeft de wind hem een enorme zwieper en zien we de drone voor onze ogen een paar meter opzij waaien. De landing was nog spannend en na dit intense ritje is er al gelijk een accu leeg.
Bena.
We gaan het dorp naar binnen. Je betaald hier 25.000 rupiah entree pp en we moeten ons registreren. We krijgen een traditionele sjaal om die we na afloop kunnen kopen of terug geven. Dan lopen we het dorp in en vliegt Gooijert nog even met de drone
De kinderen in het dorp gaan uit hun dak, ze vinden het geweldig! In het midden van het dorp zijn menhirs en oude graven van stenen te zien. De huizen zijn op een bepaalde manier gebouwd van hout en bamboe. Er zijn mannenhuizen en vrouwenhuizen. De huizen van de mannen zijn te herkennen aan een mannenbeeldje op het dak, die 2 machetes vast houdt. Het vrouwenhuis herken je aan een miniatuurhuisje op het dak. We hebben daar een uurtje rondgehangen en gaan dan naar Gurusina.
Gurusina.
Daar aangekomen hoeven we ons alleen te registreren. Maar het dorp lijkt wel nieuw. De graven in het midden en de menhirs zijn wel oud. Het blijkt dat er in 2018 een brand is geweest die bijna alles heeft verwoest. We maken hier een paar foto’s met de Nikon en drone en gaan weer op pad.
Tololela.
Nu naar het dorp Tololela, dat blijkt toch ingewikkelder dan we dachten. De weg ernaar toe is compleet weggespoeld en onbegaanbaar. We moeten dus lopen. Maar hoe ver? Dat weten we niet. Na een half uur keren we terug naar onze brommer.
Onderweg drinken we wat bij een restaurant met een fantastisch uitzicht op de vallei. We zien zelfs de traditionele dorpjes in de verte liggen. Een grote berg rechts van ons heeft een plukje wolken op de top hangen. Ik zeg nog: grappig net een vulkaan die aan het roken is. Later blijkt dat het inderdaad een vulkaan was, de Inerie vulkaan, haha.
Bier en mojito.
Later in de middag komen we weer aan in Bajawa en we drinken een biertje bij een restaurantje. Ze zet een fles bier neer voor Gooijert zijn neus met de kroonkurk er nog op. Ze zet ook 2 glazen neer terwijl ik een mangosapje heb besteld. Dan zegt ze dat het bier 50.000 kost en loopt weer weg. Ik vraag of ze de fles open wil maken en zij vraagt of we hem hier willen leeg drinken. We schieten in de lach schiet ons maar lek. We rekenen af en gaan naar een ander restaurantje en nemen een mojito gemaakt van arak (palmwijn). Het is werkelijk niet te zuipen, haha. We wandelen het dorp een beetje rond en eten bij een restaurant. Erg apart dat het eten naast ons wordt neergezet en niet voor ons. Vage mensen hier in Bajawa.
Hotwater springs in Soa.
Maandag 13 januari pakken we wederom de brommer. We gaan nu de andere kant op richting Soa. Dat is een dorp en dus geen sociaal overdraagbare aandoening. Gooijert is er al eens eerder geweest (20 jaar geleden) en verteld over watervallen en stromend warm water. Mengeruda heet deze plek. Kortom we nemen de drone mee en camerastatief. Het is vandaag bewolkt en we rijden ook letterlijk door de wolken, het is best frisjes dus we trekken onze regenjasjes aan. Als we bij de warm waterbronnen aankomen rijden we er in eerst instantie finaal voorbij. We komen uit op rijstvelden, we rijden een stukje terug en zien dan een verlaten vlakte.
Warm water bassin Wae Bana Meze.
En ja hoor daar verderop is een bad met een mini watervalletje en wat stroompjes. Dit lijkt in het niets op wat Gooijert zich herinnert. Tegenwoordig is er in Soa een vliegveld dus de drone weigert te vliegen. Ik maak wat foto’s en dan nemen we een duik in het bad. Het is een natuurlijk bad, het water stroomt uit de rotsen in de grond het bassin in. Het bassin is ommuurt met stenen, maar toch is het erg leuk. We hebben het hele bassin een tijd voor onszelf. Later komt er een gezin aan die met zeep aan de gang gaan en zichzelf wassen. Het water is wel iets van 30°C, dus op den duur wordt het best warm.
Als we terug komen proberen we nog uit te vogelen hoe we naar Tololela kunnen rijden. We denken het nu te weten. Doelstelling voor morgen is dan ook: naar Tolelela en de warm waterbronnen van Malanage die richting de dorpen Bena en Tololela liggen. We komen er ook achter dat we niet in de Mengeruda zijn geweest, maar in Wae Bana Meze. Onze navigatie stopte ermee dus vandaar de verwarring. We hadden nog 10 minuten door moeten rijden.
Tololela.
Vandaag is het dinsdag 14 januari en we pakken na het ontbijt weer de brommer. Ons doel is om eerst Tololela
te bezoeken. Het blijkt vlak bij Gurusina te liggen, daar moet een slecht begaanbaar weggetje omhoog rijden. Als je niet meer verder kan ben je bij het dorp. Het is er lekker rustig. Een paar vrouwen kauwen op betelnoten. Ook hier moeten we ons registreren en er wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. We geven 35.000 rupiah. We maken wat foto’s en Gooijert filmt dit keer met de drone.
Het is warm vandaag. Als we zijn uitgekeken rijden we naar de Malanage warm water bron.
Malanage hot water springs.
Als de navigatie zegt dat we er zijn zien we wel een stromend riviertje maar tsja waar moet je erin? We vragen het bij een shopje en die zegt verder door rijden. Dat doen we, maar als we het na 5 minuten weer vragen dan worden we weer terug gestuurd. Weer verderop vragen we het weer. We moeten iets verder terug, dan zijn we weer de navigatie zei dat we zijn gearriveerd. We snappen er niets van. Hoe kom je dan beneden bij het water???
Uiteindelijk komen we dorp bewoners tegen waar we de weg eerder aan vroegen. Een klein jochie brengt ons naar de ingang. Het is een stukje grond welke verderop een trap wordt, gemaakt van grond en rotsen. Sjonge lekker duidelijk. We zijn de enige bij de hotspring. Later komt er een mannetje en ook hier moeten we ons registreren en we betalen 20.000 rupiah entree. Wel maken we een opmerking waarom er geen bord staat bij de weg. Ja die was er ooit maar is nu weg zegt hij.Ja duuuh maak dan een nieuwe!
En dan genieten
We maken eerst wat foto’s en gaan dan het water in, maar jemig wat is het HEET!! Veel heter als waar we gisteren waren. Het is even wennen maar ook erg lekker. Aan de zijkant komt nog een stroompje uit de bergen en daar komt koud water vandaan. Vreemde gewaarwording als je heet en koud water tegelijk tegen je lichaam voelt stromen. Het water boven de grote rotsen is zo heet dat je daar niet in kan staan of zitten. Het water stoomt ook, een echte sauna maar dan in de natuur. De vegetatie rondom de rivier is prachtig, het is echt idyllisch zo.
We drogen ons af kleden ons om en maken nog een ritje op de brommer voordat we terug keren naar Bajawa. We zijn weer de hele dag op pad geweest.
Woensdag 15 januari.
Gaan we eerst in de ochtend naar een dorp Bela. We zijn uitgenodigd om een feest bij te wonen. Er is inmiddels nog een stel Nederlanders gearriveerd in het guesthouse en ook zij zijn uitgenodigd. Met de brommer rijden we vanaf Bajawa naar het dorp. Iedereen is een traditionele sarong gekleed (behalve wij Nederlanders). Achter het nieuwe dorp zit nog een traditioneel dorp verscholen, daar vind de ceremonie plaats. Ook hier zijn in het midden van het dorp oude graven te vinden maar ook nieuwe (met van die kitcherige tegels). We moeten gaan zitten en we horen een koor en katholieke gebeden.
Als we een stukje naar voren lopen worden we direct uitgenodigd om te gaan zitten. We sneaken nog wat verder naar voren en de bevolking vind het geweldig. Ze vragen waar we vandaan komen, hoe we heten, we worden aangeraakt, we moeten handen schudden en we moeten vooral vooraan gaan zitten. We voelen ons een beetje opgelaten. Wat is nu interessanter? De ceremonie of wij? Ik gok het laatste. We maken wat foto’s, er staat een koor heen en weer te deinen terwijl ze zingen en er wordt gedanst. Wel tof om mee te maken maar na 1,5 uur hebben we het wel gezien.
Op naar Soa.
We gaan de hot springs opzoeken, we pakken onze tas opnieuw in bij ons gueshouse in Bajawa en vervolgen onze weg. Het is frisjes onderweg dus regenjasjes aan. En ja dan komen we uit bij de Mengeruda hotsprings. We betalen ook hier rupiah entree en 3000 om de brommer te parkeren. Het is een attractiepark geworden. Was Gooijert hier ergens in 1998. Toen sliep hij naast het stromende riviertje in een homestay. De gebouwtjes staan er nog, maar zijn compleet vervallen, je kan hier niet meer verblijven in ieder geval.
We maken eerst wat foto’s, maar het is erg zonnig. Dan nemen we een plons in diverse baden.
Heet water bron.
Er is een bad met heel heet water en nog 1 die groter is en ook erg heet. Bij de rivier is het water lekker lauw. De rotsen zijn uitgesleten en de stroming is enorm. Dan zijn de meeste bezoekers weg en is ook de zon weg. Beter om te fotograferen dus ik pak mijn camera erbij. Als ik net 2 foto’s heb gemaakt komt er een dorpsgek de boel verstoren. Hij lult in het Indonesisch een eind weg tegen ons, maar hij komt vooral in mijn beeld staan. Ik blijf eerst nog beleeft maar dan ga ik me toch flink irriteren aan die gek. Maar wat ik ook doe, gebaren dat ie op moet zouten of schelden in het Engels of Nederlands… het maakt niet uit. Hij blijft dansen in mijn beeld. Het begint een beetje te regenen en we gaan er vandoor.
Op de terugweg hebben nog een buitje maar we komen weer veilig aan in Bajawa. Morgen vervolgt onze reis weer naar een nieuwe bestemming. Dan reizen we vanaf Bajawa naar Moni.
De nodige selfies moeten gemaakt worden met het dier, die om zich heen kijkt en denkt: mafkezen die toeristen. Door de toeristen en selfiesticks heen kan ik toch een paar toffe portretten van het dier maken. Dan maken we verder een wandeling op het eiland. We lopen omhoog. Het valt op dat de eilanden best wel kaal zijn, geen groene jungle zoals je zou verwachten. Wel grashellingen met hier en daar een boompje. Het uitzicht is prachtig en ook hier worden de broodnodige selfies gemaakt. Niet door ons trouwens.
Dan houd het asfalt op en Gooijert vind dat we door moeten rijden. Ik twijfel want als het gaat regen wil je hier niet rijden.
Maar we zijn natuurlijk wel een beetje verwent, het was oké, maar niet werelds. Als we na een uurtje snorkelen het water uit gaan drinken we een colaatje op het strand en besluiten dan terug te gaan naar ons appartement. We slippen en bonken en komen tot de conclusie dat onze achterband lek is. We vragen hulp en uiteindelijk helpt iemand van de duikshop door de band vol te pompen met lucht. We kunnen in ieder geval even vooruit. We sjezen naar het dorp en bij de 1e de beste bandenboer laten we voor 20000 rupiah de band repareren.
