Cruisen op Saba, kortom; met de auto rondrijden. Tijdens het ontbijt hebben we weer een regenboog, niet zo mooi als die van de eerste week op Saba, maar wel een foto waard. De bananen die niet rijp wilde worden, hebben we een paar dagen terug aan de natuur terug gegeven.
Na het ontbijt gaan we op pad met de Hyundai I10 vol krassen en deuken, er groeit zelfs een plantje aan de auto en de staalgordel komt door de banden heen, helemaal top!
Cruisen op Saba.
Als eerste gaan we naar de tide pools, dit is vlakbij het vliegveld. Voordat we er heen rijden stoppen we voor een uitzicht vanaf boven op de tide pools en vliegveld.
Bij het vliegveld zit ook cove bay. Dit is een kunstmatig strandje met zand uit Sint Maarten en er is een stukje water afgezet met rotsen waar je rustig kan zwemmen, het nodigt ons niet echt uit om daar te verblijven of te zwemmen.
Tide pools.
Hoge golven beuken tegen de puntige lava rotsen. We klauteren wat rotsen op, maar ik kom tot de conclusie dat ik beter een groothoeklens had mee kunnen nemen ipv een telelens. Wat een geweldig mooi landschap. We zien hiervandaan mount scenery vanaf de andere kant.
Dan rijden we een beetje rond en zien een bordje van de Sulpher mine.
Sulphur mine.
Ongeveer 200 treden lopen we naar beneden en dan ben je pas op de helft. De rest loopt je door het gras op de steile kliffen. Het is zonnig vandaag en er staat een lekker windje. Als je dichtbij de mijn komt is de ondergrond korrelig. Zonder gids mag je de mijn niet in, maar dat waren we zeker niet van plan. Een paar meter lopen we de mijn in, het is er al snel bloedheet, buiten is het 26°C en binnen 34°C. De luchtvochtigheid is maar liefst 98%, dus je wil ook snel weer naar buiten. Het is wel mooi, het geel en groen met kristallen is goed te zien. De zwavelmijn is al lange tijd niet meer in gebruik. Het steen is heel zacht en poederig. Een paar stukjes nemen we mee, of ze heel blijven weten we nog niet. Dan ploeteren we weer omhoog.
We cruisen verder in de auto. Cruisen op Saba is echt chill. Maar dat komt ook omdat het 1e kerstdag is. Nagenoeg alles is gesloten, zelfs de benzinepomp is dicht. Er is er maar 1 op het hele eiland.
Well’s Bay
De volgende stop is bij the ladder, even checken of daar parkieten rondvliegen, maar die zien we niet. Dan rijden we door naar Well’s bay. Dit stuk van het eiland hebben we nog nooit gezien. Well’s bay is een natuurlijke baai waar je ook kan snorkelen vanaf de kant. Het is een kronkelweg die flink naar beneden gaat. Beneden aangekomen, zien we de golven op het zand, kiezels en rotsen beuken, wat een geweld! Het is een prachtige baai, maar wij zien het echt niet zitten om hier het water in te gaan.
We lopen wel het strand op, nou ja strand, het is meer rots en kiezel dan zand. Het is ook hier weer prachtig! In the bottom drinken en eten we wat in het enige tentje wat open is. Ik bestel een banaanmilkshake, althans dat dacht ik, maar het is vanille, die overigens smaakt naar pistache. De kleine pizza valt heel groot uit die ik besteld en Gooijert neemt een hamburger en friet. Ik krijg mijn pizza echt niet op dus Gooijert eet er van mee. Avondeten hoeft niet meer zo nodig, we nemen een biertje en chipje.
Benzinepomp
Bij de haven moet je een weg verder door rijden en dan kom je dus bij de enige benzinepomp uit die het eiland rijk is. En ja hoor er zijn wel geteld 4 pompen. Vandaag is de pomp gesloten, morgen tussen 8 en 10 uur is hij open.
Dan tuffen we langzaam richting ons appartement, we nemen een frisse duik in het zwembad en we zien onze kolibrie nog even een showtje geven nadat ie aan onze birdfeeder heeft gelurkt.
Als we op ons terrasje zitten rond 18 uur komt hij nog een paar keer langs zoeven, supertof!
Tanken op Saba
Want ja als je wil cruisen op Saba moet je ook tanken, dus het eerste wat we doen deze ochtend is naar de benzinepomp in Fort Bay (de haven) rijden. We zijn er om 6 minuten over 8, want vandaag kan je alleen tussen 8 en 10 uur tanken. Er is helemaal niemand te bekennen. Uiteraard wachten we gewoon, er komt nog een klant aangereden,die vervolgens de pomphouder gaat ophalen. En uiteindelijk komt er een auto aangereden die de shop opent. Er wordt getankt, de prijs is 1,26 usd de liter. Na de tankbeurt gaan we weer naar de tidepools vlakbij het vliegveld.
Dit keer heb ik de groothoeklens mee en we klimmen en klauteren wat meer en verder dan gisteren. Het is weer prachtig, wat een natuur geweld hoe de golven op de puntige vulkaanrotsen beuken. Gooijert klimt nog wat verder richting de kust en sja een golf beukt erop los en Gooijert krijgt natte voeten, haha. Ik kan het allemaal vanaf veilige afstand fotograferen, lol.
Snorkelen in de haven
Je kan op Saba dus gewoon zwemmen en snorkelen in de haven, dat willen wij wel eens meemaken.
Het is even glibberen om het water in te komen bij de boothelling en een beetje uitkijken dat je niet in de zee-egels stapt of borstelwormen. Het water is helder en we zien onwijs veel koffervisjes, verder veel doktersvissen en dan zwemmen er flinke tarpons voorbij.
Wat een grote vissen. Er zit er 1 tussen die wel 1,5 meter is. Een tarpon kan 2 meter lang worden en weegt dan ca 45 kilo, ze zijn gemarkeerd als kwetsbaar, niet omdat ze gegeten worden (schijnt er zout te zijn en veel scherpe graten) maar doordat er voor de lol op wordt gevist.
Best bijzonder dat ze op Saba veel gezien worden, in de haven zwemmen er een stuk of 5 rond. Met duiken en snorkelen hebben we ze ook al gezien. Na deze snorkelervaring drinken we bij een barretje in de haven een colaatje, daar loopt een muskuseend rond.
Well’s Bay
De volgende stop is Well’s bay, hier waren we gisteren ook. Gooijert vliegt nog even rond met de drone, maar echt heel bijzondere foto’s komen daar niet uit.
De golven zijn minder heftig dan gisteren maar we besluiten toch om niet het water in te gaan.
Gooijert vond mijn banaan alias vanille alias pistache milkshake erg lekker dus we gaan naar hetzelfde tentje. Aangezien ze daar alleen Spaans spreken vraag ik nog eens naar de smaken. Er is vanille, aardbei en chocolade. We bestellen beide aardbei en geloof het of niet, deze smaakt ook naar pistache, haha. We cruisen daarna lekker verder. Ieder weggetje omhoog en naar beneden nemen we en dan zijn er niet enorm veel, maar wel leuk om het eiland zo verder uit te pluizen.
‘s Middags duiken we lekker in het zwembad, op ons terras zien we dat een antiliaanse kuifkolibrie (vrouwtje, dus zonder kuif) ook onze birdfeeder heeft gevonden en om 17 uur brengen we de auto weer retour.
Eten doen we in het dorp. Ik bestel een pina colada en Gooijert een biertje. Als ik mijn pina colada krijg schrik ik wel. Het lijkt wel een milkshake zo dik en er zit roze siroop en een rode kers in. De pina colada smaakt naar een aardbei milkshake met alcohol, dus toch nog gelukt om een aardbei milkshake te krijgen vandaag, haha.
Boodschappen na de kerst
De kerstdagen hebben we weer overleeft en onze voorraad raakt ook op dus is het tijd voor boodschappen. Het eiland is niet bevoorraad dus dat betekend geen bananen, geen knoflook en geen eieren. Bij de bakker kopen we het laatste brood. We drinken daar ook nog een cappuccino en latte met een stuk appeltaart erbij. Dan trekken we weer baantjes in het zwembad en bereiden ons voor op de volgende hike. Vanaf dacing place trail kan je namelijk een stuk de berg af. Deze route kan je helemaal doorlopen tot aan de haven, maar wij lopen halverwege de berg weer terug. Gile’s Quater trail heet deze hike. We zien heel veel kleine vlindertjes, sprinkhanen en een torenvalkje. Lastig lopen in het hoge gras met struikjes, met hier en daar keien die los liggen.
Zuurzak op Saba
Eenmaal weer boven ontmoeten we een local die zijn hond uitlaat, deze man loopt altijd op blote voeten en zonder shirt. Hij zegt dat we soursop (zuurzak) bladeren moeten meenemen die hij voor ons plukt en die moeten we koken en dan opdrinken. Dan doen we natuurlijk, het is enorm bitter, maar als ik Google hoe enorm gezond zuurzak thee of de vrucht is, moeten we er nog maar wat meer van drinken, haha. We zien ook de stekelige vruchten hangen maar die zijn pas 8 cm groot, dus nog lang niet volgroeid. Een rijpe vrucht wordt wel 35 cm lang en maar liefst 6 kg zwaar.
Laat in de middag zijn we weer terug en de birdfeeder wordt weer druk bezocht.
Sterren op Saba
Afgelopen nacht werd ik wakker en zag mooie sterren, aangezien ik toch niet kon slapen stond ik om 4 uur sterren te fotograferen, wel weer tussen de wolken door.
Ook deze ochtend horen we weer flink gezoem rondom de birdfeeders.
Vanmiddag worden we weer opgehaald door Seasaba voor ons laatste duik en snorkelavontuur op het eiland.
Hole in the corner
Daar gaan we naar toe, om te duiken is het te gek, om te snorkelen is het helemaal niets. Ik zie wel dat hier meer koralen groeien, en ik zie nog een barracuda en een zwartpunthaaitje voorbij zwemmen, dat was het dan wel. Gooijert ziet veel meer moois.
Vuurwerk
Vanavond is er een vuurwerkshow op het parkeerterrein van het vliegveld. Het hele eiland loopt uit, zo druk hebben we het nog nooit op de weg gezien. We gaan lopen maar al snel stopt er een vrouw die ons een lift geeft naar de kerk van Zions Hill (Hell’s Gate). Vanaf daar hebben we goed uitzicht op het vliegveld. We komen daar wat bekenden tegen zoals een divemaster en degene die ons de zuurzakbladeren gaf geeft een tip dat we bij een huis op de veranda kunnen staan. We moeten wel een muurtje omhoog klauteren, maar inderdaad dan hebben we geweldig goed uitzicht.
Om iets over half 8 begint de show en wauw die valt niet tegen! Een half uur lang knalt er prachtig vuurwerk de lucht in. 
Daarna lopen we weer terug naar Windwardside en eten in het dorp bij Bubba.
Hiken naar Spring Bay
Vandaag doen we nog een hike. We lopen het dorp uit en beginnen aan de trail richting Spring Bay. Het eerste stuk gaat door bomen en struiken daarna veranderd het landschap en lopen we door grassen en langs cactussen. Het gras is bloedirritant, de aren blijven in onze sokken en sneakers hangen en prikken op de huid. Regelmatig moeten we stoppen om ons te ontdoen van grasaren. De uitzichten zijn geweldig. 
Het laatste stuk naar beneden is wat ploeteren op de losse grove stenen en als we bij de baai uitkomen is het landschap daar alleen maar grilliger. Enorme rotsblokken en keien liggen in de baai en de zee beukt erop los.
Dan moeten we nog 60 meter omhoog klauteren langs struiken, rotsblokken, losse stenen en grassen. Als we boven aankomen staat er een bankje waar we op neer ploffen. Eerst weer onze schoenen en sokken uit en alle zaden en aren verwijderen uit schoenen en sokken. We hebben 13.000 stappen gezet, 5,5 km gelopen, we zijn 440 meter afgedaald en 60 meter omhoog geklommen en we hebben daar 4,5 uur over gedaan.
Al liftend gaan we terug. In de 1e auto die voorbij komt zit een vrouw te grijnzen naar ons, maar ze stopt niet. De 2e auto stopt ook niet. Als we wat verder lopen snappen we waarom de vrouw in de 1e auto zat te lachen naar ons. Ze moest bij een huis vlakbij zijn, we lopen haar voorbij en zeggen gedag. Ze rijdt ons voorbij en stopt, ze vraagt of we naar Windwardside willen, ja zeggen we. Nou stap maar in. In een Suzuki Swift zitten dan 3 kinderen, 1 bestuurder en 2 toeristen, het past maar net, haha. We zijn enorm blij met deze lift.
Saba Snack
Bij Saba snack nemen we een milkshake, ik aardbei en Gooijert pistache. Die van mij is roze en smaakt echt naar aardbei die van Gooijert is groen en smaakt ook echt naar pistache,YEAH! We nemen een frietje met pindasaus en ploeteren daarna terug naar ons appartement. Dat steile hellinkje is killing en over die trap met tig miljoen treden gaan we het niet meer over hebben. Ik ben werkelijk verrot en ik doe de rest van de middag helemaal niets meer. Gooijert is een stuk minder moe, de held. Een torenvalkje landt in een struikje naast ons appartement, hoe tof is dat!
Als het donker is knalt er wat vuurwerk en dat is een bijzondere beleving doordat de geluiden langs de berg echoën. Het is een heel frisse avond en wij duiken op tijd ons bedje in.
De volgende ochtend kopen we brood, krentenbollen en gevulde koeken bij de bakken Bizzy B en we bestellen oliebollen voor morgen. Bij de supermarkt kopen we een fles bubbels. Champagne is ietwat overprijsd met bedragen van 100 tot 270 usd en zo te zien aan het stof staan deze flessen er al even, haha.
Zon en zwembad
We genieten van de zon en het zwembad en eten in de avond een goddelijke ribeye bij restaurant Brigadoon.
Ook deze ochtend beginnen we wederom met regen voordat de zon door breekt, de kolibries suizen weer langs ons heen en er vliegt er zelfs 1 bij ons naar binnen, het moet niet gekker worden, haha. De birdfeeders hangen nu bij elkaar want degene in de zon werd het suikerwater een beetje viezige substantie. Dus 1 is verschoond en verhuisd en de andere bijgevuld, onze suikerjunkies kunnen er voorlopige weer tegenaan. Vandaag wordt er dan ook wederom gretig gebruik van gemaakt.
Oud en nieuw op Saba
Om 9.30 uur halen we onze oliebollen op, we krijgen een lekker glaasje prosecco erbij. Die bakker is echt top!
Als we terug lopen gaan we nog even langs de tuin met de kolibrietjes.
Bij het zwembad vermaken we ons deze middag prima met een boekje lezen, oliebollen eten, biertje drinken, baantjes trekken en nacho’s eten. We pakken onze spullen in want morgen om kwart voor 9 staat taxi Cuchie voor ons klaar. Cuchie is de man die altijd op blote voeten loopt en ons de zuurzakbladeren gaf.
Oud & Nieuw
De laatste biertjes drinken we op en om 7 uur Sabaanse tijd is het in Nederland oud & nieuw dus daar proosten we op. De rosé bubbels zijn zoet, die fles is natuurlijk zo leeg. Rond 23 uur zien we beide weer een vallende ster, hoe bijzonder is dat? De eerste avond op Saba begonnen we met een vallende ster en de laatste avond zien we er weer beide 1.
Het grappige is dat een paar huizen verder om 1 minuut voor 12 uur al wordt afgeteld van 10 naar nul en er wordt happy newyear geschreeuwd, terwijl alle Nederlanders nog een minuut afwachten, want het is nog echt geen 12 uur. Maar ach wat scheelt het hé die ene minuut, haha. Dan knalt er prachtig vuurwerk de lucht in. Vanaf ons terrasje kunnen we dat mooi aanschouwen.
Onze drank is op, dus wij proosten met een glas water. Om iets voor half 1 is het dan ook wel klaar, geen vuurwerk meer, maar alleen nog maar kikker en krekel geluiden.
De taxi haalt ons om kwart voor 9 op, we checken in op het vliegveld voor onze winair en KLM vlucht. Om 10 uur hebben we weer die geweldige vlucht naar Sint Maarten, dit keer vertrekken we vanaf die enorm korte startbaan, onwijs tof om mee te maken, want na 400 meter houdt de startbaan gewoon op en vlieg je net boven de oceaan.
Sint Maarten
We hebben een tussenstop van 6 uur op Sint Maarten en we gaan naar Maho Beach met de pendelbus (1 usd per persoon). Maho beach staat bekend om het strand vlakbij het vliegveld waar de vliegtuigen landen en vlak boven je hoofd langs denderen. In 2020 waren we hier al eens, tof om te zien en mee te maken.
Alles bij elkaar zijn we dan zo’n 20 uur onderweg voordat we thuis zijn.
Saba is prachtig wat een rust en prachtige natuur, mooie hikes, onder water veel schildpadden, langoestes en haaien. Verder veel hagedissen (saba anolis) een prachtige vegetatie, enorme hoogte verschillen en uitzichten. Het regent er vaak, veel vaker als op de andere eilanden in de Caribbean en door de vele wolken is het hier ook een paar graden kouder. Gemiddeld is de temperatuur 26°C. Er rijdt hier werkelijk geen enkele auto zonder schade en een stuur kan zicht zowel links of rechts bevinden. De bevolking is vriendelijk en liften is hier heel gewoon. Het leven is hier duur, maar enorm relaxed en er is weinig criminaliteit. Er zijn op dit kleine eiland 5 ecosystemen, te weten nevelwoud, regenwoud, droog bos, grassteppe en woestijn.
Uiteraard wens ik Arie een goedemorgen evenals de zwarte leguanen. Er zit er 1 bij die een megagrote kuif heeft, hoe gaaf is deze baas?
En ook vandaag zijn de bananen nog steeds niet rijp.
Dat water verkleurd met de lucht mee. Dus als er blauwe lucht te zien is, is de plas ook blauw, zijn er wolken wordt het water melkblauw. We lopen een stukje langs de rand en als we terug komen staat er een man die traditionele oorlogskleding aan heeft. Soms zijn we van die uber toeristen dus ik fotografeer niet alleen hem, maar we gaan ook met hem op de foto.
Dan hoor ik de gids zeggen: she is moving? Slik, leuk het is dus een dame en ze loopt. Gelukkig loopt het monster niet snel en ik moet toegeven het is best een mooi dier. Dan kruipt misses tarantula veilig in haar holletje in de boom en kan ik met een gerust hart gaan slapen.
Ik loop een beetje rond en bij het duikcentrum hoor ik vogels in de struiken. Ik tuur de struiken af en zie iets groens…….het blijkt een prachtige groene duif (zwartnekjufferduif) te zijn. Hij is wat schuw, maar wat is ie moooooooi!
Ons 
We rijden wederom lang rijst en groentevelden maar deze zijn niet zo mooi als die in de bergen. De chauffeur stops langs de weg voor traditionele koekjes van mais. Deze koekjes zijn nog het meest te omschrijven als popcorn aan elkaar geplakt met gekaramelliseerde suiker. Erg lekker! Tijdens het middaguur stoppen we voor een lunch, die is wederom super lekker en wederom super goedkoop. We betalen 69.000 rupia wat neerkomt op 4,75 euro. De jasmijn thee is ook overheerlijk.
Voor 9 uur rijden we weg met onze chauffeur en onze gids om het zuiden van Rantepao te bezoeken. Eerst gaan we naar een traditioneel dorp met authentieke huizen. Hier zijn de daken geheel van bamboe gemaakt en begroeit met varens, mossen en andere planten. 
De oudste huizen zijn wel 100 jaar oud en worden gemaakt van Jackfruit hout. De kleinere gebouwen met zadeldak zijn schuren om de rijst in op te slaan nadat deze is gedroogd. De rijstschuren staan op ronde palen van palmbomen en de woonhuizen staan op vierkante palen gemaakt van jackfruit hout. Al het houtsnijwerk heeft een betekenis zo staan de hanen voor de tijd en geeft 1 haan de maan en de andere haan de zon aan. De hanen staan voor de tijd omdat ze bij dageraad kraaien.
De nieuwste poppen vertonen enorm veel gelijkenis omdat nu een pop wordt gemaakt vanaf een foto en daardoor veel gedetailleerder is. Wij vinden de oudere poppen eigenlijk mooier en interessanter.
Vrouwen slaan met bamboestokken tegen een houten trog, het drumgeluid is van verre te horen. Er worden varkens cadeau gegeven en overal staan waterbuffels die uiteindelijk geofferd gaan worden. Daarna begint een katholieke ceremonie. Bij de zegening krijg ik de volle laag, haha weer natte kleding, maar niet zo erg hoor.
Wij geven de nabestaanden een slof kreteksigaretten, welke voor respect staat (185000 rupia, ca 10 euro) cadeau. Varkens krijsen en zijn daarna ineens verdacht stil, ik wil niet kijken en weten wat er precies gebeurt, maar ik kan het wel raden.
Het is erg lekker en ook hier worden we op de foto gezet. Er wordt gevraagd of we ook wat palmwijn willen (arak) en vooruit dat slaan we niet af. Het smaakt zuur en licht naar kokos en is niet zo sterk als we ooit in 
Ondertussen is de eerste buffel geofferd en de kist is nu naar het zuiden gedraaid. De kist blijft 4 dagen buiten en wordt daarna pas bijgezet in de rotsen. Deze vrouw is high class er worden op dag 3 van de 4 daagse ceremonie maar liefst 30 buffels geofferd. Als we terug lopen zie ik hier en daar bloedplassen van de inmiddels geslachte varkens en ook zien we de geofferde buffel liggen. De dieren hebben een goed leven gehad en het vlees wordt uitgedeeld, dus niets wordt verspilt. Al met al heel bijzonder om dit van dichtbij mee te maken.
Hoe de varkens worden verhandeld hebben we wat meer moeite mee, de biggen worden gekocht en in een rijstzak gestopt.
Menhirs.
Onze gids Sundy staat om half 10 klaar om ons door het gebied van Rammang Rammang te gidsen. Dit gebied staat sinds 2023 op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Dan moeten we de glibberige tocht ook weer terug en we lopen tot aan ons verblijf. Daar genieten we van een welverdiend Bintang biertje nadat ik onze schoenen heb schoon gespoeld. In de avond eten we erg lekker bij ons onderkomen en duiken vroeg ons bedje in.
We zien een karetschildpad, vissen, slakken en zelfs een zeeslang, Ubercool! Het gaat om een ringslangplatstaart. Rare naam voor de meest giftigste zeeslang.
Links rijden.
Op dat moment wordt de school opgejaagd voor tonijnen en zwemmen de visjes met zijn allen tegen je aan. Ik schrik me rot, het wordt zwart om je heen en ze ploppen massaal tegen je aan en dan is er ineens weer licht. We bekijken de scholen van dichtbij dit is zo gaaf om mee te maken.
Zo voor een eerste snorkelronde zijn we uiterst tevreden. Als we terug zwemmen blijven we nog even hangen bij de grote scholen vis.
Als we terug lopen zien we dat de meest grote mangrovekrabben tot leven zijn gekomen, wat een joekels!
